Limburgweekend

We zijn net terug van het Limburgweekend van Sterrenwacht Limburg op de Brunssummerheide! Het weer ‘s avonds was niet fantastisch en het wordt natuurlijk niet astronomisch donker op het moment, maar het was ontzettend gezellig, en nog best leerzaam ook.

Brakheid regeert, maar geen zin om te slapen, lezen of tv te kijken dus ik bouw maar even een verslagje.

Het programma zou om 9 uur beginnen dus Machiel zou wat eerder thuiskomen en ik zou alvast de spullen inpakken, en dan zouden we op tijd daar zijn. Afijn, Machiel was wat laat (deadline!) en we moesten toch nog een dingesje-dangesje hier en een fiebeltje daar doen, en uiteindelijk gingen we toch weer wat later weg dan ik had gehoopt. Na een paniekerige komen-we-wel-op-tijd dodenrit van bijna 3 uur (vrijdagmiddagspits natuurlijk, met nog wat wegwerkzaamheden op de koop toe) kwamen we om 7 voor 9 aan bij de sterrenwacht. Alwaar men uiteraard rustig zat te chillen met een biertje en helemaaaal niet zo bezig was met de tijd.

Na even zitten bleek dat er nog wel tijd over was om de spullen uit de auto te halen, dus dat gingen we dan maar doen. Mogelijk is in die tussentijd alsnog de rondleiding begonnen (of hij is helemaal niet geweest) maar ik heb er in ieder geval niets van gemerkt. Toen de telescoop opgebouwd, weer leuk om te zien: een heel veld vol met telescopen. Ik vind het ook erg grappig wat een variatie er is aan waarneemspullen. Misschien eens een topicje aan wijden om daar een enquete ofzo over te houden. De meeste mensen hebben wel zo’n kneiter van 12+” maar er staan soms interessante tussen.

De meeste telescopen stonden aan één kant van een paadje dat richting de heide liep maar daar werd het wat krap en ik wilde graag nog een poging doen op de objecten in Schorpioen en omgeving dus aan de andere kant van het pad gezet, daar leek het zicht me het beste. Het was er wel wat scheef, maar dat mocht de pret niet drukken.

Na het opzetten was het nog lang niet donker dus nog maar weer terug naar de sterrenwacht. Even rondneuzen natuurlijk, nog door de telescoop van de sterrenwacht gekeken naar Saturnus. Ze hebben allemaal antieke kijkers staan daar, en dit was er ook één van. Het was jammer genoeg een beetje vol met bezoekers dus niet echt kans gehad goed te kijken, dus uiteindelijk heb ik meer lol gehad aan Saturnus later op de avond, door mijn eigen kijker.

Afijn, nog even buiten gezeten en wat gedronken, temidden van HEEL veel kleine rotvliegjes, ik weet even niet meer hoe ze heetten, maar ze bléven in je gezicht kriebelen. Prikken/bijten deden ze (in mijn geval) niet, maar ik hoorde wel veel andere mensen die gebeten werden. Gelukkig had Matthijs DEET bij zich. Daar een flinke laag van op mijn gezicht en daarna had ik er niet zo’n last meer van.

Er was nog een presentatie over de sterrenwacht zelf, best grappig. Ze zijn eigenlijk pas begonnen uit de restanten van een science center (als ik het goed begrepen heb). In ieder geval is het er erg leuk aangekleed en hebben ze dus een paar heel mooie kijkers staan. Er is ook een speelplaats vlakbij de sterrenwacht, met een fantastische mand-schommel, dus er moest uiteraard geschommeld worden!

Het was lang wachten, maar uiteindelijk begon het dan toch te schemeren rond een uur of half 12, dus wij richting telescopen. Zoals gezegd, astronomisch donker wordt het niet, en helaas deed de heiiigheid ook een duit in het zakje dus de omstandigheden waren op zijn zachtst gezegd niet ideaal. Het kon natuurlijk erger dus ik heb er wel nog geprobeerd het beste van te maken. Saturnus even bekeken, weer met de gebarlowde 11mm, mooi hoor. Cassinischeiding, wolken op het onderste deel, schaduwtjes. Ik heb eigenlijk niet op de maantjes gelet, maar ach…

Ik had nog even extra mijn best gedaan op de collimatie (‘s middags thuis, maar ‘s avonds laat samen met Machiel ook op basis een stertest op Vega) en dat loonde zich! Saturnus zag er weer prachtig uit! De seeing was ook best goed, dus wat dat betreft wel een mazzeltje. Daarna wilde ik aan de deep sky, maar je zag al weinig hoofdsterren, dus de melkweg konden we al helemaal vergeten!

Dankzij de aanwijzingen van Matthijs vorige week in het bos kan ik nu wel wat beter mijn verrekijker scherp stellen en lijken de sterren *bijna* stipjes, maar het worden geen echte stipjes. Nou ja, door het shaken met dat ding (te sterke vergroting en te zwaar) is dat toch al zo, maar omdat hij dus ook nog wat scheel is..  Maar goed, het is leuk om een beetje een gevoel te krijgen waar je moet zitten. Ik heb er even M13 mee opgezocht, en later M13 nog met de telescoop gedaan maar zelfs die wist niet te overtuigen.

Tegen beter weten toch nog verder gezocht (terwijl ondertussen de meesten al meer stonden te kletsen dan te kijken) naar de pelikaannevel in Zwaan, maar ik kon ‘m echt niet vinden… Ik dacht op een gegeven moment wel dat ik ‘m in het oculair had maar zàg ‘t gewoon niet! Ook niet met filter. Bah. Toen hoorde ik wat praat over kijkers naar binnen zetten en dat het ‘um toch niet zou gaan worden, dus heb ik het ook maar opgegeven. Er zijn nog een paar mensen (of maar 1?) doorgegaan tot het bittere eind (licht dus :)) maar de meesten waren zo tegen 1 uur, half 2 ofzo al wel binnen.

En toen kwam natuurlijk het naborrelen. Potje bier erbij, er ging nog een fles whiskey open, en na het broodnodige mopperen op het weer hebben we de rest van de avond onder het genot van eerst oude Kollase foto’s en later de youtube-dj-kwaliteiten van Robbert en Ruben zitten ouwehoeren.

Ergens halverwege het borrelen kwam Matthijs nog enthousiast naar binnen “Wil iemand Lemmon nog zien?!”. Natuurlijk wil ik dat! Samen met Marco naar buiten gehobbeld om dat toch nog ff mee te pikken. Komeetje was erg vaag, vergeleken met PAN-STARRS eerder dit jaar was hij lang niet zo spectaculair. Tel daarbij op dat ik al een biertje op heb (daarvan ga je natuurlijk ook minder goed kijken), dat ik ‘effe’ kom kijken en dat de achtergrond hartstikke grijs was en dan is het tsja, laten we hopen dat ISON wat boeiender wordt. Hoewel er iets in mij baalt dat dit de eerste en enige keer is dat ik Lemmon heb gezien. Ik denk althans niet dat het er nog van gaat komen.

Niet te laat gemaakt natuurlijk, want de volgende dag zat ramvol (zo leek het althans, qua programma), en de voorspellingen voor zaterdagavond werden ook steeds beter. Kans op revanche? Goed, slapen dus. Nou, voor mij niet. Als ik 3 uur heb gepakt die nacht, dan is het veel. Het licht, de hooikoorts, en dan vooral in combinatie met het feit dat ik met allemaal andere mensen in een zaal lag, die mogelijk wakker zouden worden van mijn gesnotter en getoeter: Ik heb amper een oog dichtgedaan. Op één of andere manier maak ik me op dat soort nachten dan ook nog eens hartstikke druk over het feit dat ik niet slaap, maar heb ik er dan de dag daarna eigenlijk amper last van.

De volgende ochtend zouden we om 9u gaan ontbijten maar ik was er al wat eerder uit. Ik dacht, kan maar beter lekker buiten in het zonnetje gaan liggen/zitten, dan dat ik me lig op te fokken in die slaapzaal. Dus lekker in de schommel gedoken, chillin, jeweet… Even na negenen kwamen dan de mensen van de sterrenwacht weer (die hadden gewoon thuis geslapen waarschijnlijk) en werden ook de eerste mensen wakker. Ik had nog de mazzel om een ‘executive’ uitvoering van een koffiemok te mogen gebruiken, ik denk dankzij het feit dat ik de eerste was die wakker was.

Dus. Lekker stevig bakkie, flinke plens water erbij plus een broodje en Essie kon er weer tegenaan. Het weer was fan-tas-tisch, heerlijk warm zonnetje, niet teveel wind… Dus even lekker freewheelen bij het gebouw en spelen met verrekijkers. Er zaten er een paar bij… ZO scherp… Ik was dus op vrijdagavond alweer redelijk tevreden geraakt met mijn verrekijker maar het kan echt veel, véél mooier! Een kleine sfeerimpressie:

Het programma begon met een wandeling maar omdat mijn teen nog niet helemaal 100 is, leek het me beter om lekker in het zonnetje te blijven zitten. Niet iedereen ging ook mee, maar Machiel wel en aan de foto’s te zien heb ik wel wat gemist. Oh well, je kunt niet alles hebben.

De rest van de dag stond in het teken van presentaties, zonnebaden, sprekers, en natuurlijk het kijken door een aantal meegebrachte zonnekijkers. Man oh man, wat is dat toch een spectaculair gezicht! Jammer dat je zo 700 euro neertelt voor een Lunt, en dan moet je ‘m nog ergens opzetten… Oh ja, er waren ook nog wat lezingen.

Het klinkt heel saai eigenlijk, de hele dag lezingen, maar het waren vrijwel allemaal heel goede sprekers, met heel verschillende (maar wel astronomische) onderwerpen. Zo was er JeanPierre, ik zou bijna zeggen een bekendheid op het forum, die het over zelfbouw (en in het bijzonder het slijpen van spiegels) had, en Sanne, die uitlegde waar sterren (en het heelal) van gemaakt zijn. Ik vond het allemaal erg interessant en Machiel vermaakte zich ook wel.

Tussen de middag zijn we nog pannenkoeken wezen eten, wat een nogal chaotisch gedoe werd. Eigenlijk hilarisch: “Iemand een kaas-spek-ananas pannenkoek? Niemand?” Paar minuten later: “Kaas-spek-ananas? Nee?” Paar minuten later: “Ham-kaas-ananas? Ook niet?”. Uiteindelijk werd Sanne opgescheept met zo’n ham-kaas-hawaii kreng terwijl ze spek-kaas besteld had. Maar goed, ze smaakten goed, niemand is ziek geworden (geloof ik?) en een goede bodem voor de rest van de dag.

Na de pannenkoeken kwam nog wat heftig chillen in de zon en toen de presentatie van Sanne. Ik moet wel toegeven dat ik op dat moment wel een inkakkertje had, maar ik vond het erg leuk: Er gingen veel kwartjes vallen, die de afgelopen tijd wel geïnvesteerd zijn maar dus nog niet hun doel geraakt hadden.

Hierna volgden een presentatie van Norbert over sterrenkundige apps (vindt Mac natuurlijk ook erg leuk!) en de barbecue! Heel interessant: op een gegeven moment was de barbecue leeg, maar bleef er een hardnekkige rij staan van mensen wachtten op een stukje vlees. Arme bbq-meister. (Op deze foto ligt er wel vlees op de queue maar dat is allemaal nog rauw).

Na het eten werd er gespeeld in de speeltuin. Jawel 🙂 Een stuk of 10 volwassen kerels en 3 vrouwen in de speeltuin. Hier zitten 3 mannen (je ziet Roel niet) en Sanne in een piepklein huisje.

En natuurlijk schommelen en klimmen:

Na het spelen kwam Hanny wat vertellen over haar voorwerp. Ja dat klinkt raar en is ook wel een grappig verhaal. Ik had al wel eens gehoord van Hanny’s voorwerp, wat een officiële astronomische term is, maar wist alleen dat dit een object was dat is gevonden door een schooljuf. De combinatie juf + de naam Hanny deden mij vermoeden dat het ging om een dame van respectabele leeftijd met een knotje, die in één of andere moeilijke database tot diep in de nacht op zoek was naar dingen, maar niets was minder waar: Volgens mij is ze jonger dan ik! En “gewoon” docente Biologie, Nederlands en een beetje Engels.

Het voorwerp is gevonden in een project genaamd Galaxy Zoo, waarin mensen sterrenstelsels op een eenvoudige manier kunnen classificeren en daarmee de wetenschap een handje helpen. Zij was hiermee bezig en toen viel haar een object op naast het sterrenstelsel dat ze aan het bekijken was. Dit heeft ze aangekaart bij de organisatie en toen bleek dat het om een gaswolk ging die veel groter is dan het groene blobje dat je ziet in de foto’s, maar waarvan het visueel zichtbare gedeelte opgelicht wordt door de kern van het sterrenstelsel waar het vlakbij staat.

Hier een plaatje van het voorwerp. Het groene gedeelte is het voorwerp.

(Credit: NASA, ESA, W. Keel, Galaxy Zoo Team (Hubble Space Telescope).

Het weer bleek toch een beetje tegen te zitten, langzaamaan begon het steeds meer dicht te trekken. Het zou mogelijk zelfs nog gaan regenen. Dus de hoop opgegeven en mijn eerste biertje opengetrokken. Was misschien een beetje snel, maar soit. Er was nog een lezing over de maan, maar dit was de eerste presentatie waar ik niets mee kon. Ik was ook mijn zakdoekjes vergeten, en in eerste instantie ben ik daardoor weggelopen maar had daarna geen behoefte om terug te komen (sorry!) en ben toen maar buiten gaan zitten.

Het werd al best koud dus nadat de maan-lezing voorbij was, en de telescopen binnen stonden, kwamen de meeste mensen wel naar binnen. Alleen Matthijs heeft het heeeeeeeeeeeeel lang volgehouden, met o.a. dubbelsterren, Lemmon en Saturnus. Ik heb ook nog even met hem (en een aantal anderen) meegekeken naar Saturnus door de 12″ Meade. Hij had ‘m best flink vergroot, zo’n 375x, terwijl ik dus de avond ervoor 218x had vergroot, wat ik eigenlijk al heel wat vond…

Hierop ontstond een heuse death metal kinderdisco (jawel :)): De presentatieruimte hing namelijk vol met allerlei hippe lampen (nog net geen discobal) en op de beamer werd al gauw de youtube hitparade van vrijdagavond voortgezet. Af en toe nog met Wham’s Last Christmas ertussendoor gemixt door Norbert (thnx joh!), en natuurlijk niet alleen death metal maar achteraf denk ik dat we best wat meer aan de rest hadden mogen denken. Maar goed, de drank vloeide rijkelijk, de muziek stond hard en het was gewoon een klein feestje. Oh ja en we kregen nog van die soort van rietjes die lichtgeven als je ze buigt, en kinder-waterpistooltjes, en bloemenpropellers!

Ik ben vergeleken met de rest aardig vroeg naar bed gegaan (het was nog maar half 3) maar ik had genoeg gedronken en moest de volgende dag natuurlijk nog een stukje naar huis tuffen, dus ik vond het welletjes. Mac ging mee, en ik heb nog wel zo half gemerkt dat de rest ging slapen, maar uiteindelijk mocht ik mij gelukkig prijzen met zo’n 6 uurtjes slaap! Grappig he, eigenlijk vind ik dat helemaal niet genoeg maar naar omstandigheden was ik er hartstikke blij mee.

Vanmorgen na het ontbijt meteen in gaan pakken en naar huis gegaan, want vandaag heb ik dienst vanaf 2 uur ‘s middags. Oetie was ook errug blij om ons te zien, maar is er nu weer helemaal gerust op dat we ‘m niet meer alleen laten.

Nu rest ons dus nog de brakheid en het nagenieten.