En, hoe was jouw weekend?

Wow, wat een weekend weer! Van 21/22 tot 25 september trok een groepje fanatieke astronerds weer richting waarneemwalhalla Kollase voor een weekendje sterrenkijken, telescoop prutsen, fikkie stoken enzovoorts. Het was alleen helder in de nacht van donderdag op vrijdag, maar 1 van de 3? I’ll take it! Een verslag van het Kollase waarneemweekend 2022, de tweede editie 🙂 (We waren er ook in de lente dit jaar).

Dit jaar brak ik met de traditie om met Marco mee te rijden want die kon niet zo vroeg weg, dus ik reed op donderdagochtend om 9:00 richting Twello, vanwaar ik zou meerijden met Roel in zijn “nieuwe” VW camper. We moesten nog ‘even’ een detour via Groningen om Jan Willem op te halen en zo reden we rond 1:00 vanuit Groningen richting Kollase.

De eerste nacht: meteen helder!

Na een gezellige rit reden we rond 17:30 het terrein weer op, waar Harro al op ons zat te wachten. Harro was op woensdag al gegaan vanwege verplichtingen op zondag, en had er al een prachtige heldere nacht opzitten! Het beloofde die eerste nacht ook helder te gaan worden dus de telescopen werden snel opgesteld, terwijl Harro een voedzame maaltijd voor ons voorbereidde (waarvoor veel dank!).

Al in de schemering konden we genieten van de ringen van Saturnus en Jupiter die door de bomen aan het opkomen was. Vervolgens kwam het ISS nog even langs, en de stemming zat er goed in. Nog even een bakkie neutronenkoffie en toen konden we beginnen aan het echte werk. Ik had ditmaal snel een waarneemlijst in elkaar geflanst door oude lijstjes tegen deepskylog aan te houden om te kijken welke objecten ik eerder wel had willen zien maar nog niet had gelogd. Op die manier kwam ik vrij snel op een lijst van objecten om heel enthousiast van te worden.

Het echte werk: Stelsels en planetaire nevels

Ik trapte af met NGC5907, de Splinter galaxy. Ik zou zweren dat ik deze wel al gezien had (dit ga ik vaker zeggen in dit verslag), maar het is geen straf om hem nogmaals te doen. In de 8,8mm (227x) een mooie edge-on, met een rijtje sterren haaks op het stelsel. Hij toont een verheldering in de kern en perifeer loopt hij vooral aan de rechterkant flink uit. Gaaf! Ik zie nu in DSL dat er nog een stofband in zit maar dat heb ik niet gezien.

Op weg naar NGC5866 stuit ik nog op NGC5905 en NGC5908 samen in een mooi sterveld. Ook weer op 227x is NGC5908 een 2:1 liggend redelijk helder stelseltje en NGC5905 is ronder, zonder heldere kern. Vervolgens dan NGC5866, een helder ding tussen 2 sterren in, perifeer wordt hij langer maar niet breder.

NGC6765 is een planetaire nevel in de buurt van M56. Ik heb deze altijd op mijn waarneemlijst gehad als zijnde een protoplanetaire nevel maar nu ik een stukje rondgoogel zie ik daar niets over. Ok, dan gewoon een leuke planetary! Een langwerpig klein neveltje, waargenomen met 6,7mm. Direct zichtbaar zonder perifeer waarnemen, wekt de suggestie van een uitroepteken! M56 zelf heb ik al ja-ren niet meer gezien, maar zou meer aandacht mogen krijgen. Het is een best heldere, en vrij open bolvormig stercluster, een beetje het grote broertje van M71. Niet opgeschreven met welk oculair ik deze heb gezien.

Door naar Abell 70, die ik ook al heel vaak heb willen waarnemen maar wat tot nu toe niet was gelukt, want man man man wat een starhop, jonge! Meestal vind ik starhoppen best leuk, maar dit was echt een queeste. Harro en Roel zoeken hem ook en ook zij mopperen dat het niet meevalt. Abell 70 is een planetaire nevel waar een stelsel precíes achter staat, en dat zou je dus moeten zien als een verheldering op de nevel zelf, zodat het een beetje lijkt op een ring met een diamantje, maar ik zie dat allemaal niet, ik mag blij zijn dat ik íets zie. Ik dacht eerst dat het een ster was, maar soms even perifeer zichtbaar. Het best met de 17,3 Delos met Lumicon OIII.

De moeheid slaat toe en dwergen in Cassiopeia

Mijn iets cryptische aantekeningn over NGC1961 suggereren dat ik een voorgrondster en een spiraalarm heb gezien maar ik weet het niet zeker.

NGC7640 is op 227x een langwerpige nevel, met een subtiele verheldering iets buiten het midden. Ook hier zit een voorgrondster voor. Ik heb hier helaas geen spiraalarmen gezien.

Even wat anders: dwergen in Cassiopeia! Ik hop naar NGC185, wat een joekel! Helderder dan ik had verwacht. NGC147 lijkt wat onregelmatig. Dit ging zo makkelijk, ik ga ook nog maar eens op zoek naar IC10. Deze is makkelijk te spotten met perifeer zicht. Veel zwakker dan die NGC’s!

Ik zeg wel dat het makkelijk is, maar de moeheid is al toegeslagen en soms moet ik moeite doen om mijn oog goed voor het oculair te krijgen. Ik zwabber nog even langs Jupiter, waarop net een GRS transit gaande is, maar het is lastig om er details uit te krijgen. Terwijl er al aanstalten worden gemaakt om een fikkie te stoken is mijn laatste object van de avond NGC784, waarover ik alleen nog opschrijf “tussen 3 sterretjes”. Mag ik het dan nog loggen? 😉

Na nog een klein beetje opgewarmd te zijn aan het kampvuur duik ik rond 3:00 in bed. Gelukkig heb ik een kruik bij me en heatpacks op mijn tenen want anders had ik de hele nacht liggen klappertanden. Uiteindelijk lukt het me om te blijven slapen tot na 11:00 wat volgens mij een Kollase-record is voor mij!

Eerste hulp bij telescoopstruggles

De volgende dag schijnt de zon nog vrolijk en na rustig opgestart te zijn is het tijd om lekker een beetje te klooien met telescopen. Ik had de afgelopen nacht (weer!) problemen met de collimatie die verliep, en Harro en Roel lopen de boel na en schroeven een deel vast waar beweging in zat, wat niet de bedoeling was (wist ik veel!). Vervolgens krijgt mijn spiegel nog een uitgebreide poetsbeurt en ik ben helemaal klaar voor de volgende heldere nacht!

Die vervolgens niet kwam, natuurlijk… Naarmate de dag vordert krijgt de bewolking steeds meer de overhand en als Marco, Robbert en Eli die avond aankomen is het voor hun niet eens de moeite om hun telescopen de auto uit te halen. Het spettert af en toe en de telescopen worden naar binnen gezet, maar gelukkig is het niet zo nat dat we zelf binnen moeten gaan zitten. Heel af en toe laat Jupiter zich nog zien door de wolken heen en ik zet de telescoop (met wat hulp) nog weer buiten maar meer dan een helder bolletje zie ik niet. Dus de telescoop weer naar binnen.

Een regenachtige laatste dag

De volgende ochtend blijkt dat dat een heel goed idee was, want als ik mijn bed uitkom blijkt het echt te regenen. Heel de zaterdag stopt het ook niet met regenen en ook de verwachting voor die nacht is behoorlijk pessimistisch. Maar dat mag de pret niet drukken: Het blijft gezellig onder de tarp met een bakkie pleur hier en een nommie daar.

In de loop van de middag besluit ik dat ik het wel even heb gehad met het hangen en maak nog een prachtig bos-ommetje met Robbert. Mijn hoofd is eigenlijk nog niet toe aan de herfst, maar de natuur zeer zeker wel en in het bos wemelt het van de paddenstoelen, de één nog prachtiger dan de ander.

Hierna volgt nog een vrij regenachtige barbecue, een gezellige maar record-korte avond onder de tarp en bij het met koper verrijkte kampvuur en geen enkele illusie dat het nog van sterrenkijken zou gaan komen, dus iedereen was op de dag van de terugreis redelijk fris en fruitig.

Dankzij de prachtige heldere nacht van donderdag op vrijdag hebben 5 van ons een geslaagd, en 3 een niet zo heel geslaagd weekend gehad, maar dat weekend smaakt absoluut weer naar meer! Volgend jaar misschien wel weer een nieuwe maan eerder gaan ivm het weer…